داشتن دندان هایی سفید و سالم یکی از مهم ترین معیارهای زیبایی و سلامت دهان می باشد. تغییر رنگ دندان و در واقع زردی آن از شاخص ترین علائم جرم دندانی می باشد. اگر پلاک دندانی روزانه با مسواک و نخ دندان از روی دندان ها و لثه برداشته نشود بعد از مدتی به رسوبات آهکی سفید، زرد یا تیره رنگی تبدیل می شود که با مسواک قابل برداشتن نیست و باعث ایجاد بوی بد دهان نیزمی شود. به این رسوبات در اصطلاح دندانپزشکی جرم می گویند. البته جرم دندان بیشتر در زیر لثه است و از دید شما پنهان می باشد که ممکن است باعث التهاب و بیماری لثه شود و به طور معمول توسط 2 روش رایج جرم گیری انجام می شود.
جرم گیری با وسایل دستی یا ابزار مافوق صوت (Ultrasonic Instruments) و یا هر دو انجام می شود. ابتدا دندانپزشک با یک معاینه کامل از دهان کار خود را آغاز می کند. در مرحله ی بعد، از یک دستگاه اولتراسونیک جهت از بین بردن باکتری های پلاک با ارتعاشات صوتی استفاده می شود. دستگاه اولتراسونیک توانایی حذف Tartar Calculus))، پلاک و بیوفیلم را از سطح دندان و زیر خط لثه دارد. ابزار دستی ممکن است در مراحل بعدی برای حذف پلاک های باقی مانده استفاده شود.
اکثر مطالعات نشان می دهد خمیردندان های کنترل کننده جرم نمی تواند جرم را از روی دندان به صورت چشمگیر و موثر پاک کند. در حقیقت عمل این خمیردندان ها به این صورت است که به جلوگیری از تشکیل جرم (سخت شدن پلاک هایی که ممکن است علت ایجاد بیماری لثه باشند) بر روی دندان کمک می کند. ماده فعالی که در خمیردندان های کنترل جرم استفاده می شود معمولاً پیروفسفات است. این خمیردندان ها می تواند تا 36 درصد ایجاد جرم در دهان را کاهش دهد. به علاوه توجه داشته باشید که این محصولات دارای مقادیر زیادی از مواد ساینده هستند و استفاده همیشگی از آنها توصیه نمی شود چون به مرور زمان هم به مینای دندان آسیب می رسانند و هم باعث بروز حساسیت های دندانی می شوند.
بهترین راه برای جلوگیری از تاثیرات جدی مخرب ناشی از ایجاد جرم در دهان پیشگیری از ایجاد آن است که شامل:
فرق جرم گیری و سفید کردن دندان ها: زرد شدن دندان ها می تواند به دلیل عدم رعایت نکات بهداشت دهان و دندان و وجود جرم روی دندان ها باشد که جرم گیری در این خصوص موثر است. اگر زردی دندان ناشی از جنس دندانها باشد، اقدام خاصی نمی توان برای آن انجام داد. در جرمگیری از طریق روش مکانیکی جرمهایی را که روی دندان رسوب کردهاند برمیداریم که این کار توسط قلمهای جرمگیری صورت می گیرد. البته در روش جرم گیری فقط جرم روی دندانها از بین برده میشود و هیچ ساییدگی روی دندانها ایجاد نمیشود. اما روش بلیچینگ یا سفید کردن دندانها تاثیر مستقیم روی مینای دندانها دارد.