رژیم غذایی سالم برای داشتن دندان های سالم

سلامت دندان ها مهم تر از چیزی است که اکثر افراد فکرش را می کنند. و مواد غذایی مغذی نقش مهمی در این میان ایفا می کند. آیا می خواهید بدانید چه چیزی بخورید تا دندان ها و لثه های خود را سالم و قوی نگه دارید؟ به خواندن این مطلب ادامه دهید.

ممکن است دندان های ما کوچک باشند. اما آنها و لثه های ما خیلی بیشتر از آنکه ما فکر می کنیم برای سلامت مهم هستند. بدون دندان های سالم نمی توان درست غذا جوید. نه دیگر میوه ها و سبزیجات خام و سفت، و نه دیگر بادام زمینی های خشک و ترد!

و این یک حقیقت جذاب است: افراد 25 ساله و بالاتر سعی می کنند غذاهای سالم تری بخورند (در واقع، غیر از بادام زمینی های ترد). مطمئن نیستید چند دندان دارید؟ سریع آنها را بشمارید.

ما دندان ها و لثه های سالم نیاز داریم تا بتوانیم غذاهای سالم بخوریم. و ما نیاز داریم برای دندان های سالم غذای سالم بخوریم. در کودکان، رژیم غذایی روی نحوه رشد دندان ها تأثیر می گذارد و به محضی که همه دندان ها در جای خود قرار بگیرند، آنچه ما می خوریم نقش مهمی در حفظ سلامت دندان ها دارد.

دردهای دندانی

اگر از دندان ها و لثه های خود مراقبت نکنید، دندان های خود را در معرض پوسیدگی، بیماری لثه، و حتی تحلیل استخوان قرار می دهید. در این اثناء، وضعیت دندان ها و لثه ها اغلب می تواند نشانه مشکلات سیستمیک شامل بیماری های قلبی و عروقی، بیماری شکمی، دیابت، عفونت سینوس، آرتروز، بیماری روده تحریک پذیر، رفلاکس دستگاه گوارش، اعتیاد به الکل، و مشکلات دیگر باشد. در حقیقت، گاهی اوقات دندانپزشک شما می تواند این شرایط را قبل از پزشک شما تشخیص دهد! اگر چشمان ما پنجره ای رو به روح ما هستند، دندان ها و لثه های ما هم پنجره ای رو به بدن ما هستند.

حفره های دندانی

حفره سوارخی درون مینای دندان است. تا 90% از کودکانی که مدرسه می روندو اکثر افراد بزرگسال حداقل یک حفره دندانی دارند. اگر دنبال محرکی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن هستید، در گوگل به دنبال تصاویر پوسیدگی های وخیم دندانی بگردید. اصلاً منظره خوشایندی نیست.

حفره های دندانی نتیجه انباشته شدن پلاک های دندانی هستند- ماده لزج چسبنده ای که بیشتر آن از باکتری تشکیل شده است. باکتری ها با در هم شکستن ذرات قند و کربوهیدرات ها، اسیدهایی تولید می کنند، و این اسیدها می توانند موجب خوردگی دندان شوند.

حفره های دندانی وقتی بزرگتر می شوند و به اعصاب می رسند، دردناک می شوند. حفره درمان نشده می تواند به آبسه دندان تبدیل شود. بنابراین اگر متوجه یک حفره دندانی شدید خیلی سریع به فکر درمان آن باشید.

بیماری پریودنتال یا لثه

حدود نیمی از افراد بزرگسال آمریکایی بالای سن 30 سالگی تا اندازه ای شکلی از بیماری پریودنتال یا بیماری لثه دارند. ژینژیویت، یا التهاب بافت های لثه یکی از مراحل اولیه مشکل است. با مراقبت صحیح، می توانید آن را برعکس کنید. اما اگر این کار را انجام ندهید، در نهایت التهاب منجر به بروز ایجاد “پاکت” خواهد شد،  فضاهای کوچکی که بین دندان ها و لثه ها بوجود می آیند.

باکتری ها دوست دارند در این پاکت ها اجتماع خود را تشکیل دهند، که می تواند منجر به بروز پریودنتیت شود: تخریب دائمی بافت هایی که دندان ها را به استخوان متصل می کنند. که خوب نیست.

علائم و نشانه های پریودنتیت عبارتند از تورم یا تغییر رنگ دندان ها، حساسیت لثه ها، خونریزی لثه ها، تحلیل لثه ها، تغییر در احساس دندان ها هنگام غذا خوردن، لق شدگی دندان ها، از دست رفتن دندان ها، و بوی بد دهان.

و گویا این مشکل آنقدر بد نیست، وقتی لثه ها ملتهب و از هم گسسته هستند، باکتری های مضر راحت تر وارد جریان خون می شوند، و منجر به بروز مشکلات مزمن دیگر سلامتی می شوند.

بیماری پریودنتال یکی از ریسک فاکتورهای بیماری عروق کرونر قلب است. چرا؟ ما واقعاً مطمئن نمی دانیم، اما ظاهراً بیماری لثه تنها التهاب از خود نشان نمی دهد. و التهاب به بیماری عروق کرونر قلب ربط پیدا کند.

جالب است که، همان باکتری که درون لثه ها انباشته می شود درون پلاک های دندانی نیز یافت می شود. بیماری پریودنتال می تواند با فرایندی به نام رسوب زدایی سطح ریشه دندان درمان شودو رسوب زدایی سطح ریشه، که به همان اندازه که به نظر می رسد با مزه است، و ابزارهایی را شامل می شود که شبیه ابزار آلات شکنجه هستند، بی حس کننده های موضعی، ساعت ها میخکوب شدن روی صندلی دندانپزشکی، و صورتحساب های بزرگ.

دقت داشته باشید: که این فرایندها نتایج موفقیت آمیز را تضمین نمی کنند.

سوء تغذیه و سلامت دهان

سلول های مخاطی درون دهان چرخه تعویض سه تا هفت روزه دارند. بنابراین، کمبود یا زیادی بودن مواد مغذی قبل از آنکه جای دیگری نمود ظاهری پیدا کند، خود را داخل بافت های دهان نشان خواهد داد. بیماری پریودنتال با سطوح پایین تر ویتامین ها و مواد معدنی درون خون همراه است و دریافت مواد غذایی خاص به اندازه کافی می تواند برای درمان موفقیت آمیز مهم باشد.

برای داشتن دندان ها و لثه های سالم چه چیزی نیاز داریم و چرا؟ در این بخش فهرستی از آنچه لازم است دریافت کنید برای شما ارائه خواهیم داد.

ماده مغذی	چرا به آن نیاز داریم؟
پروتئین	ساختار دندان، رشد بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن
کلسیم	ساختار دندان؛ می تواند معدنی سازی مجدد مینای دندان را افزایش دهد
فسفور	ساختار دندان
روی	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن
آنتی اکسیدان ها	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن
فولات	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن؛ سطوح پایین این ماده منجر به بروز بیماری های پریودنتال می شود.
آهن	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن.
ویتامین A	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن. اما باید بدانید که مصرف زیاد مکمل های این ویتامین منجر به بروز مشکلات لثه می شود.
ویتامین C	به بلوغ رساندن کلاژن ها و حفظ انسجام الیافت پریودنتال لیگامان؛ بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن
چربی اُمگا 3	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن؛ تعدیل کردن واکنش های التهابی
ویتامین D	بافت های مخاطی/ همبند و عملکرد ایمنی بدن؛ ممکن است معدنی سازی مجدد مینای دندان ها را افزایش دهد.
ویتامین B	گردش سلول های اپیتلیال

چه چیزهایی باید خورد و از خوردن چه چیزهایی باید اجتناب نمود؟

یک فهرست از مواد مغذی خیلی خوب است، اما وقتی وارد فروشگاه می شوید هم لازم است بدانید چه غذاهای واقعی بخرید. خوشبختانه، مجبور نیستید کار خاصی انجام دهید: رژیم غذایی را انتخار کنید که در آن مواد خوراکی به طور کامل مصرف می شوند و مقادیر زیادی پروتئین های کم چرب و سبزیجات تازه گنجانده شده باشد.

از اکثر غذاهای فراوری شده بپرهیزید، مخصوصاً غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی قندهای ساده هستند. روغن ماهی خود را نیز بگیرید. آیا می خواهید نکات بیشتری یاد بگیرید؟ در ادامه به معرفی تعدادی غذا، مواد مغذی، و/ یا مکمل هایی خواهیم پرداخت که در سلامت دهان نقش حیاتی ایفا می کنند.

پروبیوتیک ها

پروبیوتیک ها می توانند به کاهش ژینژیویت و پلاک های دندانی کمک کنند؛ باکتری ها در غذاهای تخمیر شده موجب متوقف شدن رشد پاتوژن های (عوامل بیماری زا) موجود در حفره دهان می شوند. مطالعات حاکی از این هستند که مصرف لبنبات تخمیر شده با بیماری های پریودنتال کمتری همراه است. پروبیوتیک ها از هر منبعی که مصرف شوند، می توانند به شکلی مشابه کمک کننده باشند.

قره قاط

قره قاط و دیگر غذاهای گیاهی غنی از رنگدانه های قرمز (مانند ذغال اخته، کلم قرمز، پوست بادمجان، برنج سیاه، و تمشک) می توانند از چسبیدن و تجمع پاتوژن های روی بافت های میزبان (از جمله دندان ها) جلوگیری کنند.

برخی مطالعات حاکی از این هستند که دهانشویه های حاوی عصاره قره قاط موجب ارتقاء سلامت دندان ها می شوند! و مطمئناً همه از قدرت فوق العاده تمشک ها اطلاع داریم، اما چه کسی می داند که انگور یاقوتی هم می تواند به شما دندان هایی سالم دهد؟

چای سبز

پلی فنول ها Polyphenols تحت عنوان کاهش دهنده باکتری ها و تولیدات سمی باکتری ها داخل دهان شناخته شده اند. علاوه بر این، چای غنی از فلوراید است، و احتمالاً شناخته شده ترین ماده استحکام بخش دندان ها است.

آدامس های حاوی پیکنوگنول pycnogenol

نشان داده شده است آدامس هایی که از پوست یا شیره درخت کاج تهیه می شوند موجب کاهش پلاک های دندانی و خونریزی لثه ها می شوند.

سویا

رژیم غذایی حاوی سویا می تواند به کاهش بیماری پریودنتال کمک کند.

آرژنین Arginine

این آمینو اسید مهم می تواند pH دهان را تغییر دهد و احتمال بروز پوسیدگی و حفره های دهانی را کاهش دهد.

کوکیوتن CoQ10

کوآنزیم کیوتن Coenzyme Q10 ماده ای شبیه یک ویتامین است. بدن ما نیاز به تولید انرژی دارد و آن در همه سلول ها یافت می شود. کمبود آن می تواند نقش بسیار مهمی در پیشرفت بیماری پریودنتال ایفا نماید.

اکیناسی، سیر، زنجبیل، و جینسینگ

تحقیقات نشان می دهند که این گیاهان به جلوگیری از رشد پاتوژن های پریودنتال در لوله های آزمایشگاهی کمک می کنند. اما هنوز مطالعات زیادی روی انسان ها انجام نشده است، بنابراین نمی توانیم نتیجه گیری قطعی در مورد مزایای آنها بکنیم.

اول غذاهای کامل

سعی کنید مواد مغذی که در بالا ذکر شدند را از غذاهای کامل دریافت کنید. (نکته مثبت: به دندان ها و لثه های خود کاری برای انجام دادن می دهید!) تا زمانی که یک یک کمبود مشخص نداشته باشید، مکمل ها لازم و ضروری نیستند. به خاطر داشته باشید، اگر همیشه رژیم دارید یا برای چاقی خود جراحی داشته اید، همیشه احتمال کمبود وجود دارد. از پزشک خود بخواهید برای شما آزمایش هایم لازم را بنویسد.

فلوراید

ماده معدنی فلوراید به پیشگیری از دکلسیفیکاسیون بدن کمک می کند. به عبارت دیگر، به بدن ما کمک می کند کلسیم را به شکلی مؤثرتر جذب و استفاده نماید. علاوه بر این، عموماً روی دندان ها کار می کند تا سلامت سطح انها را ارتقاء دهد. فلوراید موجود در بزاق دهان نیز به افزایش معدنی سازی مجدد مینای دندان ها کمک می کند. در حقیقت، وقتی نوبت به پیشگیری از حفره های دندانی می رسد، دریافت فلوراید کافی مهم تر از کاهش قند است.

چربی بدن و سلامت دهان

بافت های چربی

در افراد چاق، بافت های چربی اضافی اغلب در جاهایی ذخیره می شوند که نباید باشد، از جمله در کبد. سلامت دندان ها نیز استثناء نیست. چاقی ارتباط مستقیم با بافت های چربی دارد که به شکل غدد چربی (مخصوصاً توده های تومور مانند که از جنس چربی هستند) درون حفره دهان ذخیره می شوند، از جمله درون لب ها یا گونه ها (مخاط باکال)، روی زبان، یا درون غدد بزاقی.

التهاب

کاملاً واضح است که کنترل التهاب برای سلامت دهان مهم است، و چاقی ارتباط مستقیم با التهاب دارد. به همین دلیل است که چاقی دومین عامل خطر بزرگ برای التهاب داخل دهان است. تنها چیزی که برای شما بدتر از چاقی است کسیدن سیگار است.

چرا؟ زیرا سطوح بالای قند، تغییرات در pH بزاق و ترکیبات ایجاد کننده التهاب همگی در افرادی که خیلی چاق هستند زیاد است. علاوه بر این، سلول های مخاطی نیز (به خاطر کمبود یا عدم تعادل مواد مغذی) نفوذ ناپذیر هستند. نتیجه چیست؟ افزایش اکسیدان ها- رادیکال های آزاد که می توانند به سلول های بدن آسیب بزند.