تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

در این مقاله می خواهیم به معرفی تصاویر رادیوگرافی بپردازیم که در کاشت ایمپلنت های دندانی، خواه به صورت تکی یا چند تایی، استفاده می شوند. تنها راه برای موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت های دندانی اسئواینتگریشن است. اسئواینتگریشن جایی است که استخوان زنده با سطح تیتانیومی ایمپلنت دندانی در تماس مستقیم و گسترده قرار می گیرد.

اصول و ضوابطی برای موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت های دندانی تعریف شده اند که مشاهدات بالینی و رادیوگرافی را شامل می شوند و عبارتند از:

• هیچ درد، ناراحتی، تغییر احساس یا عفونت مرتبط با ایمپلنتی نباید وجود داشته باشد.
• ایمپلنت هایی که با بافت پیوند خورده اند، وقتی به طور بالینی معاینه می شوند حرکت نمی کنند.
• عمق پروب کردن (استفاده از پروب برای اندازه گیری فاصله بین بافت لثه و ایمپلنت) نباید بیشتر از 5 میلی متر باشد.
• عمق فاصله 5 میلی متری لثه و ایمپلنت نباید با پروب کردن با خونریزی همراه باشد.
• عدم وجود رادیولوسنسی پیوسته اطراف ایمپلنت
• به طور میانگین مقدار استخوانی که می تواند تحلیل برود سالانه کمتر از 2/0 میلی متر پس از نخستین سال عملکرد ایمپلنت است.

اسئواینتگریشن یک پدیده میکروسکوپی است که به بافت ها مربوط می شود، به همین دلیل، از نظر بالینی، استفاده از رادیوگراف ها در تعیین محل ارتباط استخوان با ایمپلنت مهم است.

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

یافته های طبیعی رادیوگرافیک اطراف ایمپلنت های دندانی

معمولاً استفاده از رادیوگراف های پری آپیکال و بایت وینگ برای بررسی کیفیت و کمیت استخوان اطراف ایمپلنت ها که احیاء شده و در حال عمل است، کفایت می کند. تماس کافی استخوان و ایمپلنت با عدم وجود رادیولوسنسی پیوسته اطراف ایمپلنت مشخص می شود. با توجه به سطح حاشیه ای استخوان اطراف ایمپلنت، در طول نخستین سال عملکرد آن و بسته به نوع سیستم ایمپلنت کاشته شده، تغییر شکل استخوان می تواند منجر به تحلیل حاشیه ای حدود 5/1 میلی متری استخوان شود. این اغلب هم سطح با اولین رزوه است. پس از سال نخست، باید پیشرفت ناچیز تحلیل استخوان، کمتر از سالانه 2/0 میلی متر باشد.

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

ارزیابی رادیپوگرافیک ایمپلنت های دندانی باید به طور سالانه، طی سه سال نخست، توسط دندانپزشک مجرب انجام شود. پس از آن، خود شخص نیز با کسب تجربه می تواند این کار را به خوبی انجام دهد.

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

یافته های غیر طبیعی رادیوگرافیک اطراف ایمپلنت های دندانی

یافته های غیر طبیعی رادیوگرافیک اطراف ایمپلنت های دندانی به این معنا نیستند که ایمپلنت های دندانی با شکست مواجه شده اند. با این حال، هشدار می دهند که بررسی های بیشتر لازم هستند. تصمیم گیری برای اینکه آیا درمان های بیشتر لازم است یا خیر، به یافته های بالینی و نحوه قرار گیری ایمپلنت در کل طرح درمان بستگی دارد.

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

اغلب، نشانه های اولیه شکست ایمپلنت های دندانی جزئی هستند و ممکن است در تصاویر رادیوگرافی قابل مشاهده نباشند. با این حال، اگر رادیولوسنسی اطراف ایمپلنت وجود داشته باشد، با 83% پیش بینی درست، می توان شکست ایمپلنت های دندانی را در تصاویر رادیوگرافی پیش بینی کرد. تنها 5% از ایمپلنت ها بدون شواهد رادیوگرافیک با شکست مواجه شده بودند.

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

رادیوگرافی قبل از جراحی کاشت ایمپلنت

وقتی برای جراحی کاشت ایمپلنت های دندانی برنامه ریزی می شود، مهم است که اطلاعات لازم مربوط به حجم استخوان، کیفیت، توپوگرافی، و ساختارهای آناتومیک مجاور (اعصاب، عروق خونی، ریشه ها، کف حفره بینی، و حفره های سینوس) بدست آیند. گرچه با معاینات بالینی می توان برخی اطلاعات را جمع آوری کرد، اما  گرفتن تصویر مناسب رادیوگرافی یکی از وظایف دندانپزشک است و یکی از مهم ترین پارامترهایی است که دندانپزشک می تواند آن را بررسی کند. بنابراین، این کار برای طرح درمان پیش از جراحی کاشت ایمپلنت ضروری است.

با گرفتن تصاویر کامل رادیوگرافی باید اطلاعات زیر قابل مشاهده باشند:

• وجود بیماری ها
• محل قسمت های آناتومیک که حین کاشت ایمپلنت باید از نزدیک شدن به آنها پرهیز نمود (از جمله، سینوس ماگزیلا، کانال نازوپالاتین، کانال تحتانی آلوئولار، کانال منتال و فوارمن، و متعلقات جلویی کانال تحتانی آلوئولار).
• ساختار استخوان (شامل تیغه knife-edge، حفره زیر مندیبل، تفاوت های مربوط به رشد، ناهنجاری های پس از کشیدن دندان، بزرگ شدن فضای مغز استخوان، انسجام و ضخامت کورتیکال (غشاء بیرونی)، و تراکم استخوان).
• بررسی کیفیت آناتومیکال (از جمله ابعاد موجود برای کاشت ایمپلنت های دندانی، و محور جهت گیری ارتفاع آلوئولار)

تکنیک های استاندارد تصویربرداری رادیوگرافیک در حیطه کاشت ایمپلنت عبارتند از رادیوگراف های داخل دهانی، پانورامیک، و نیمرخ (جانبی). از دهه 1980 میلادی تاکنون، این تکنیک های مرسوم رادیوگرافی به عنوان روش های استاندارد مورد پذیرش واقع شده اند. از آن زمان تاکنون، در تکنیک های تصویربرداری مقطعی، پیشرفت چشمگیری مشاهده شده است و در برخی شرایط خاص ممکن است چنین تکنیک هایی (از جمله توموگرافی مارپیچی، توموگرافی کامپیوتری اصلاح شده چند بعدی (CT)، و توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CBCT)) لازم باشند. در این بخش توضیح مختصری از تصاویری برای شما ارائه خواهیم داد که در طرح درمان، تعیین محل، و جراحی کاشت ایمپلنت ها استفاده می شوند.

رادیوگرافی داخل دهانی

رادیوگراف های پری آپیکال قبل، در طول، و پس از کاشت ایمپلنت های دندانی و ترمیم آنها استفاده می شوند. رادیوگرافی های پری آپیکال در همه فرایندهای دندانپزشکی قابل استفاده هستند. این نوع رادیوگراف ها باید موازی با محورهای طولی ایمپلنت قرار گیرند تا تحریف و بزرگنمایی تصویر به کمترین میزان خود برسد. از این طریق، یک تصویر با کیفیت و با جزئیات کامل با مقیاس های دقیق تر از ابعاد عمودی و افقی، با هزینه بسیار کمتر و با قرار گرفتن در معرض اشعه کمتر، در اختیار دندانپزشک قرار خواهند گرفت.

تکنیک های تصویر برداری خارج دهانی

تصاویر رادیوگرافی در کاشت ایمپلنت های دندانی

رادیوگرافی پانورامیک

این نوع رادیوگرافی در 30 سال گذشته کمک شایانی به تشخیص های ماگزیلو فیشیال کرده اند. رادیوگرافی پانورامیک پیوسته به عنوان انتخاب اول برای ارزیابی های قبل از کاشت ایمپلنت مورد استفاده قرار گرفته است. این روش سریع و نسبتاً ارزان به جایی رسیده است که می تواند نمایی فوق العاده از روند رشد دندان ها و فک ها ارائه دهد که در آنها بیمار در معرض کمترین میزان اشعه قرار می گیرد. بواسطه قرار گیری صحیح سر و دندان ها حین گرفتن تصاویر پانورامیک، می توانند تصاویری نسبتاً شفاف از فک ها ارائه دهند. با این حال، میزان شفافیت تصاویر با توجه به قرار گیری بیمار، تفاوت زیادی دارند. تصاویر پانورامیک اطلاعات اساسی مربوط به شکل فک ها و ابعاد استخوان، و موقعیت و ابعاد ساختارهای آناتومیک مهم مجاور مانند سینوس ماگزیلا، کف حفره بینی، کانال تحتانی آلوئولار، و منتال فورامن ارائه می دهند.