مشکلات شایع دهان و دندان

شاید این موضوع چندان خوشایند نباشد، اما دندان‌ها دردسر ساز هستند. ممکن است دندان‌ها عضو زنده‌ی بدن تلقی نشوند، اما واقعیت آن است که دندان‌ها دارای اعصاب و بافت زنده هستند. دهان زمینۀ مناسبی برای رشد باکتری است که ممکن است خوب یا بد باشند. این باکتری‌ها در هر زمان و تحت هر شرایطی کاملا فعال هستند. پس، آیا تردیدی در دردسر ساز بودن دندان‌ها وجود دارد؟

در اینجا به برخی از شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان می‌پردازیم.

پوسیدگی دندان

مشکلات شایع دهان و دندان

پوسیدگی دندان زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌های موجود در پلاک دندان فرصت می‌یابند روی دندان باقی بمانند که باعث تولید اسیدی می‌شود که به تدریج باعث از بین رفتن مینای دندان و ایجاد سوراخ یا حفره در آن می‌شود. وجود این باکتری بویژه پس از خوردن شیرینی‌جات و مواد نشاسته‌ای افزایش می‌یابد، بنابراین با استفاده از یک رژیم غذایی سالم از قرار دادن فضای دهان در مجاورت این مواد جلوگیری نمایید.

بیماری لثه (periodontitis پریودونتیت)

این مشکل یک نوع عفونت باکتریایی است که ناشی از تجمع پلاک در دهان می‌باشد. باکتری به تدریج باعث از بین رفتن بافت لثه و رباطی می‌شود که دندان را در محل خود نگه می‌دارد. بیماری لثه طی 5 مرحله رخ می‌دهد، به این معنا که معمولا بیمار زمان و فرصت زیادی دارد تا روند آن را متوقف سازد.

مشکلات شایع دهان و دندان

طی مراحل اولیه، التهاب لثه و التهاب خفیف بافت‌های اطراف دندان، با مراقبتهای روزانه‌ی خوب و مناسب و اقدام به درمان فوری هر گونه عفونت اصلی، می‌توان علائم و نشانه‌ها را تغییر داد. با ورود بیماری به مراحل سوم و چهارم، درمان آن بسیار دشوارتر خواهد شد، بنابراین فرصت درمان در مراحل اولیه نباید از دست برود.

با وجود پوسیدگی دندان‌ها، بوجود آمدن بیماری لثه اجتناب ناپذیر خواهد بود. در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از افراد بزرگسال به این بیماری دچار هستند. افرادی که بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند عبارتند از کسانی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند، به شکل نادرت مسواک می‌زنند یا نخ دندان می‌کشند و دیگر مشکلات مهم مربوط به سلامتی. به عنوان مثال افراد مبتلا به دیابت بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به عفونت‌های طولانی مدت لثه هستند.

در صورت مشاهده‌ی خونریزی مداوم از لثه، بایستی به پزشک مراجعه نمایید. این مهمترین نشانۀ التهاب لثه است. دندانپزشک با یک معاینۀ معمولی و با بررسی پاکت‌های درون بافت لثه می‌تواند به وجود این بیماری پی ببرد. در صورت خونریزی یا ایجاد درد در این پاکت‌ها، در واکنش به لمس آنها، احتمال عفونی بودن آنها زیاد است.

برای درمان این مشکل ممکن است دندانپزشک آنتی بیوتیک تجویز کند.

عفونت دندان (عفونت ریشه)

این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ریشه (بخش انتهایی) دندان عفونی و مملو از باکتری می‌شود. در صورتی که این عفونت درمان نشود به اعصاب و بافت پالپ درون خود دندان آسیب می‌رساند. ترک، شکستگی، یا پوسیدگی عمیق می‌تواند منجر به ایجاد عفونت شود.

مشکلات شایع دهان و دندان

وخیم‌ترین عفونت‌های ریشه منجر به ایجاد آبسه‌های دردناک در دهان می‌شوند. این آبسه در قالب تورم‌های بسیار دردناک در صورت ظاهر می‌شود. با این حال، معمولا آبسه‌ها تنها زمانی بوجود می‌آیند که عفونت ریشه تا مراحل جدی پیش رفته باشد. اگر به سرعت به مشکل درد دندان یا ترک در آن بپردازید، این اتفاق نخواهد افتاد.

تنها درمان واقعی عفونت ریشه، انجام درمان ریشه (عصب کشی) می‌باشد که درمانی پیچیده و طولانی است و انجام آن حدود دو ساعت طول می‌کشد. از آنجا که از ماده‌ی بیهوشی استفاده می‌شود، به ندرت بیمار تا پس از تکمیل درمان دردی احساس می‌کند.

تخریب مینای دندان

مشکلات شایع دهان و دندان

تخریب مینای دندان مشکلی بسیار رایج است و علائم آن عبارتند از تغییر رنگ شدید و ایجاد لبه‌های تیز و خشن در مینای دندان. این عارضه زمانی بوجود می‌آید که دندان در مجاورت مواد مخرب و خورنده قرار گیرد مانند نوشیدنی‌های گازدار و میان‌وعده‌های حاوی شکر. اسید موجود در این مواد باعث از بین رفتن مینای دندان می‌شود و به آن ظاهری لکه‌دار و ناسالم خواهد بخشید. در برخی موارد مسواک زدن با شدت نیز می‌تواند از عوامل تخریب مینای دندان باشد.

خشکی دهان

“زروستومیا” یا دهان خشک مشکلی است که در نتیجه‌ی  عدم ترشح بزاق ایجاد می‌شود. این مشکل دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد، اما خود از جمله عوارض شناخته شده‌ی مصرف برخی داروها است.

مشکلات شایع دهان و دندان

خطری که خشکی دهان در پی خواهد داشت آن است که رطوبت، نرمی و پاکیزگی مورد نیاز لثه‌ها و دندان‌ها را از بین می‌برد. در واقع بزاق خاصیت آنتی باکتریال ملایمی دارد و برای برطرف نمودن پلاک‌های اضافی روی دندان کاربرد دارد. بدون وجود بزاق، باکتری روی مینای دندان باقی می‌ماند و به تدریج آن را از بین خواهد برد.

اختلالات مفصل فکی (TMJ)

مشکلات شایع دهان و دندان

اختلالات مفصل فکی به عدم عملکرد صحیح مفصلی تحت همین عنوان اطلاق می‌شود که کمی پایین‌تر از گوش‌ها و در بالای استخوان فک واقع شده است. این عارضه معمولا منجر به ساییدن یا فشردن دندان‌ها در حین خواب می‌شود. در زنان بیشتر از مردان شیوع دارد و در سنین باروری نیز بیشتر رخ می‌دهد.

با این حال، افرادی که در معرض استرس هستند ممکن است به این اختلال دچار شوند. این مشکل بیشتر ریشۀ روانی دارد، بنابراین مشکل حاد و دائمی نیست.

سرطان دهان

قطعا، این عارضه یکی از مهم‌ترین مشکلات دندانی ‌است که ممکن است بوجود آید، بنابراین بایستی به محض ظاهر شدن علائم و نشانه‌ها، در صورت ظاهری بودن، آنها را شناسایی نمود. اکثر سرطان‌های دهان با رشد توده‌ای کوچک، کم‌رنگ و مایل به صورتی درون دهان آغاز می‌شوند. تقریبا همیشه بدون درد است.

متخصص دهان و دندان قادر خواهد بود به آرامی دهان، سر و گردن را برای یافتن نشانه‌های مشکل معاینه نماید.