درنیامدن دندان عقل‌

همواره شنیده ایم که با افزایش سن، دندان عقل نیز بیرون خواهد آمد. با این حال، آیا واقعا این اتفاق خواهد افتاد؟ رشد دندان عقل در افراد مختلف متفاوت است. در برخی افراد دندان عقل اصلا رشد نمی کند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، آیا جای نگرانی وجود دارد؟ آیا به این معناست که در سلامت دندان ها مشکلی بوجود آمده است؟

دندان عقل چیست؟

درنیامدن دندان عقل‌

در اصطلاح بالینی و دندانپزشکی، دندان عقل تحت عنوان مولر سوم شناخته می شود. به طور میانگین انسان ها چهار دندان عقل دارند که هر یک از آنها در هر نیمه ی دو قوس دندانی بالا و پایین واقع شده اند، با این حال، در برخی موارد خاص ممکن است دندان های عقل هرگز رشد نکنند. اینها آخرین دندان هایی هستند که رشد می کنند و در عقب دهان، در پشت آخرین دندان ها قرار می گیرند. علت نامگذاری این دندان ها (دندان عقل) به این دلیل زمانی است که در دهان پدیدار می شوند، که معمولا بین سنین 17 تا 25 سالگی است، زمانی که فرد جوان با ادامه ی تحصیلات در پی افزایش آگاهی و عقل خود می باشد.

یکی از مطالعات حاکی از آن است که بیش از 35% از افراد فاقد دندان عقل هستند.

چرا برخی افراد دندان عقل ندارند؟

درنیامدن دندان عقل‌

همه ی افراد دندان عقل ندارند. در واقع این تعداد بیش از 35% ، یعنی 5/2 میلیارد نفر از جمعیت کره ی زمین است. به سه دلیل عمده ممکن است دندان عقل درون دهان رشد نکند:

• وجود دارند اما هنوز درنیامده اند. در صورت نهفته بودن، دندان عقل ممکن است هرگز بیرون نیاید (فضای کافی برای بیرون آمدن آنها وجود ندارد) و شاید سال ها درون استخوان فک، نهفته باقی بماند.
• عدم وجود دندان عقل ممکن است مربوط به ژن های فرد باشد. نتایج تحقیقی که اخیرا انجام شده است نشان می دهد سیر تکاملی انسان ها نقش بزرگی در عدم وجود دندان های عقل ایفا می کند، بعلاوه، افزایش اندازه ی مغز طی صدها و هزاران سال به این معناست که سر آنقدر بزرگ نبوده است که مغز بزرگتر و تعداد دندان بیشتری را در خود جای دهد، بنابراین، در اثر جابجایی تدریجی در فک، به مولر سوم اجازه نمی دهد تا به درستی شکل بگیرد زیرا دیگر به آنها نیاز نیست و افراد اساسا برای جویدن متکی به مولرهای دوم و سوم هستند، بنابراین عدم وجود مولر سوم مانع درست غذا خوردن فرد نخواهد شد.

در مطالعه ای دیگر به جهش ژنتیکی به نام MYH16 پی بردند. این جهش به عنوان یکی از ویژگی های تکاملی توصیف می شود که به انسان مدرن اجازه می دهد مغز بزرگ تری داشته باشد، بعلاوه انسان ها نیاز و فضای کمتری برای دندان های عقل دارند.

مخالفان نظریه ی تکامل، به تغییر رژیم غذایی انسان ها و نیز بهداشت دهان و دندان در کاهش تکیه بر دندان عقل اهمیت بیشتری می دهند، در نتیجه نقش تکامل فک و مغز را نادیده می گیرند. با این حال، مقایسه ی ساده ی استخوان های پیدا شده که مربوط به دوره ی پیش از تاریخ هستند و استخوان های انسان مدرن در کنار یکدیگر حاکی از کاهش چشمگیر اندازه ی فک است.

• دندان عقل قبلا کشیده شده است.

دندان عقل تنها در صورتی باید کشیده شود که دلیل بالینی قانع کننده ای برای آن وجود داشته باشد.

آیا افراد باید نگران عدم وجود دندان عقل باشند؟

به هیچ عنوان. امروزه عدم وجود دندان عقل کاملا طبیعی است. در واقع عدم وجود دندان عقل در دهان شایع ترین چیزی است که امروزه مشاهده می شود. ممکن است متوجه شوید که یکی یا هر دو والدین شما یا حتی پدر بزرگ و مادر بزرگ شما دندان عقل نداشته اند. نداشتن دندان عقل مانع خوب جویدن فرد نخواهد شد و در واقع نبود آنها موهبت است زیرا احتمال بروز مشکلات آتی و نیاز به درمان کمتر خواهد بود.

دندان عقل نهفته چیست؟

درنیامدن دندان عقل‌

دندان های عقل غالبا تحت عنوان “نهفته” شناخته می شوند. به این معنا که یا درون استخوان فک فضای کافی برای رشد طبیعی آنها وجود ندارد، یا اینکه به صورت زاویه دار یا در جای غیر قابل انتظار رشد می کنند. قرار گرفتن دندان عقل در جای نادرست می تواند با خود درد و عفونت به همراه داشته باشد (که عفونت اطراف تاج دندان نامیده می شود) یا حتی اگر بر حسب اتفاق دندان به درستی و بدون هیچ مشکلی بیرون بیاید، هنوز این احتمال وجود دارد که در آینده مشکلاتی برای آنها پیش بیاید، زیرا پاکسازی دندان های عقل اغلب دشوار است، بنابراین، ممکن است به مرور زمان پوسیده شوند و حتی دندان های مجاور را تحت تاثیر قرار دهند. نتایج مطالعه ای دیگر، فشردگی و نامرتبی دندان ها را با دندان های عقل مرتبط می داند، با این حال این نتایج مباحث داغی در دنیای دندانپزشکی به راه انداخته اند و شواهد دیگری نیز وجود دارد که می تواند خلاف آن را اثبات نمایند.

آیا همه ی افراد باید دندان عقل خود را بکشند؟

درنیامدن دندان عقل‌

دندان عقل تنها در صورتی باید کشیده شود که علل بالینی خوبی برای آن وجود داشته باشد. این علل بالینی عبارتند از پوسیدگی های غیر قابل درمان در دندان عقل، آسیب غیر قابل درمان به عصب، سلولیت، آبسه، عفونت فک و نیز آسیب به دندان عقل یا دندان های مجاور. توصیه هایی که در خصوص دندان عقل می شود حاکی از آن است، در صورتی که در نتیجه ی نهفتگی دندان عقل در ناحیه ی فک درد احساس شود، دندان عقل باید کشیده شود، بعلاوه چنانچه علل بالینی خوبی برای کشیدن دندان عقل وجود ندارند، نیاز نیست دندان عقل کشیده شود.