کشیدن دندان به برداشتن یا بیرون کشیدن دندان از درون حفره‌ی دندان درون استخوان فک گفته می‌شود که با فشار نیروی خارجی انجام می‌شود. گاهی اوقات کشیدن دندان در بزرگسالی امری ضروری است.

علل کشیدن دندان

گرچه قرار بوده است دندان‌های دائمی در طول عمر در دهان باقی بمانند، اما علل مختلفی ممکن است منجر به ضرورت کشیدن دندان‌ها شوند. شایع‌ترین علت کشیدن دندان تخریب شدید دندان در اثر آسیب یا پوسیدگی است. دیگر علل که منجر به کشیدن دندان می‌شوند عبارتند از:

فشردگی و نامرتبی دندان‌ها

کشیدن دندان

گاهی اوقات دندانپزشک به این علت دندان‌ها را می‌کشد که دهان را برای درمان ارتودنسی آماده نماید. هدف از درمان ارتودنسی صاف و یکدست کردن دندان‌هاست، که اگر اندازه‌ی مجموع دندان‌ها در کنار یکدیگر بسیار بزرگ‌تر از اندازه‌ی فک باشد، این امکان وجود نخواهد داشت. از سوی دیگر، اگر در نتیجه‌ی عدم وجود فضای کافی در دهان، دندان قادر به بیرون آمدن از لثه نباشد، ممکن است دندانپزشک کشیدن دندان را پیشنهاد دهد.

عفونت

کشیدن دندان

چنانچه پوسیدگی یا آسیب دندان به پالپ دندان (مرکز دندان که اعصاب و رگ‌ها را شامل می‌شود) سرایت کند، باکتری درون دندان می‌تواند وارد پالپ شود و منجر به ایجاد عفونت شود. اغلب اوقات این مشکل از طریق درمان ریشه (عصب کشی) قابل حل است، اما اگر عفونت به حدی شدید باشد که آنتی بیوتیک و درمان ریشه قادر به برطرف نمودن آن نباشند، برای جلوگیری از انتشار عفونت ممکن است نیاز باشد دندان کشیده شود.

خطر عفونت

چنانچه سیستم ایمنی بدن شما با مشکل مواجه شده است (مثلا در حال انجام شیمی درمانی هستید یا قرار است پیوند عضو داشته باشید)، حتی خطر بروز عفونت در یک دندان خاص هم می‌تواند دلیل کافی برای کشیدن دندان باشد.

بیماری پریودنتال (لثه)

کشیدن دندان

اگر وجود بیماری پریودنتال (وجود عفونت در بافت‌ها و استخوان لثه‌ی پیرامون دندان که آن را نگه داشته است) موجب لق شدن دندان شده است، ممکن است کشیدن دندان ضروری باشد.

فرایند کشیدن دندان

کشیدن دندان

دندانپزشک‌ها و متخصصان دهان و دندان (دندانپزشک‌هایی که برای انجام جراحی تحت آموزش‌های خاص قرار گرفته‌اند) اقدام به کشیدن دندان می‌کنند. پیش از کشیدن دندان، دندانپزشک برای بی حس نمودن منطقه‌ی دندانی که قرار است کشیده شود، مقداری بی‌حس کننده‌ی موضعی تزریق می‌کند. اگر قرار است بیش از یک دندان کشیده شود، یا در صورت نهفته بودن دندان، دندانپزشک ممکن است از بیهوش‌کننده‌ی عمومی قوی استفاده کند. این وضعیت از ایجاد درد در کل بدن جلوگیری خواهد کرد و طی کل فرایند جراحی به خواب فرو خواهید رفت.

کشیدن دندان

در صورت نهفته بودن دندان، دندانپزشک لثه و بافت استخوانی روی دندان را برش خواهد داد، سپس با استفاده از فورسپ دندان را می‌گیرد و آن را به آرامی به جلو و عقب تکان خواهد داد تا آن را از درون استخوان فک و الیاف لیگامانی که آن را در محل خود نگه داشته است شل کند. گاهی اوقات، دندانی که کشیدن آن دشوار باشد در قالب چند تکه کشیده می‌شود.

به محض کشیده شدن دندان، معمولا روی حفره‌ی دندان لخته‌ی خونی تشکیل می‌شود. دندانپزشک گاز استریلی درون حفره‌ی دندان قرار می‌دهد و از بیمار می‌خواهد با دندان فک مخالف روی آن را فشار دهد تا از خونریزی جلوگیری نماید. گاهی اوقات دندانپزشک از بخیه‌ی قابل جذب استفاده خواهد کرد – تا لبه‌های لثه در اطراف محل دندان کشیده شده را ببندد.

کشیدن دندان

ممکن است لخته‌ی خون روی حفره‌ی دندان کنده شود و در نتیجه استخوان درون حفره در معرض دید قرار گیرد. این شرایط تحت عنوان خشکی حفره‌ی دندان شناخته می‌شود. در صورتی که این شرایط پیش بیاید، دندانپزشک به مدت چند روز نوعی آرامبخش روی حفره‌ی دندان پانسمان خواهد کرد تا زمان تشکیل لخته‌ی جدید آن را محافظت کند.

پیش از کشیدن دندان چه چیزهایی را باید با پزشک در میان گذاشت؟

گرچه کشیدن دندان فرایندی کاملا بی‌خطر است، اما طی آن ممکن است باکتری‌های مضر به درون جریان خون نفوذ پیدا کنند. بافت لثه نیز در معرض خطر عفونت قرار خواهد داشت. در صورتی که شرایطی داشته باشید که شما را در معرض خطر عفونت شدید قرار دهد، ممکن است نیاز باشد قبل و بعد از کشیدن دندان از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده نمایید. قبل از کشیدن دندان، تمام سوابق پزشکی خود، داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، یا هر یک از موارد زیر که در شما وجود داشته‌اند، را با دندانپزشک خود در میان بگذارید:

• دریچه‌ی قلب آسیب دیده یا مصنوعی
• نقص مادرزادی قلب
• سیستم ایمنی ضعیف
• بیماری (سیروز) کبدی
• مفصل مصنوعی، از قبیل تعویض مفصل لگن
• سابقه‌ی اندوکاردیت باکتریایی

اقدامات پس از کشیدن دندان

پس از پایان فرایند کشیدن دندان، دندانپزشک برای بهبودی، شما را به منزل خواهد فرستاد. روند بهبودی معمولا چند روزی به طول می‌انجامد. در زیر به مشکلات و ناراحتی‌هایی اشاره شده است که خطر عفونت را کاهش خواهند داد و روند بهبودی را تسریع خواهند کرد.

• طبق تجویز پزشک از مسکن‌ها استفاده نمایید.
• گاز استریلی که دندانپزشک روی حفره‌ی دندان قرار داده است را محکم و به آرامی فشار دهید تا از خونریزی جلوگیری نماید و اجازه دهد روی حفره‌ی دندان لخته‌ی خون تشکیل شود. پیش از آنکه گاز استریل به طور کامل آغشته به خون شود، آن را تعویض نمایید. در غیر اینصورت، به مدت 3 تا 4 ساعت پس از کشیدن دندان گاز استریل را در محل خود نگه دارید.

کشیدن دندان

• به منظور جلوگیری از افزایش تورم، فورا پس از فرایند کشیدن دندان روی منطقه‌ی مورد نظر کیسه‌ی یخ بگذارید. هر مرتبه 10 دقیقه کیسه یخ را قرار دهید.

کشیدن دندان

• حداقل به مدت 24 ساعت پس از کشیدن دندان استراحت کنید. برای یک یا دو روز پس از آن نیز فعالیت‌های خود را محدود کنید.
• پس از کشیدن دندان از شستشو یا تخلیه‌ی آب دهان با شدت اجتناب کنید تا از بیرون آمدن لخته‌ی خون از محل خود جلوگیری شود.
• پس از 24 ساعت، دهان خود را با محلول ترکیبی نصف قاشق چایخوری نمک و 8 اونس (225 میلی لیتر) آب گرم شستشو دهید.

کشیدن دندان

• طی 24 ساعت نخست پس از کشیدن دندان برای نوشیدن مایعات از نی استفاده نکنید.
• از کشیدن سیگار خودداری کنید، زیرا روند بهبود را متوقف خواهد کرد.
• یک روز پس از کشیدن دندان غذاهای نرم مانند سوپ، پودینگ، ماست و سس سیب بخورید. با بهبودی محل دندان کشیده شده، به تدریج غذاهای جامد و سفت را به رژیم غذایی خود اضافه نمایید.
• هنگام دراز کشیدن، سر خود را با استفاده از بالشت بالا نگه دارید. خوابیدن به پشت ممکن است خونریزی را طولانی کند.
• مسواک زدن، کشیدن نخ دندان و مسواک زدن روی زبان را ادامه دهید، اما مواظب باشید مسواک و نخ دندان به محل دندان برخورد نکنند. این کار مانع روند بهبودی خواهد شد.