استوماتیت چیست؟

 استوماتیت چیست؟

استوماتیت یک اصطلاح کلی برای التهاب یا زخم مخاط داخل دهان است، از جمله بخش های داخلی لب ها، گونه ها، لثه ها، زبان، و حلق، که می توانند توانایی فرد در غذا خوردن، حرف زدن، و خوابیدن را تحت تأثیر قرار دهد. استوماتیت در واقع نوعی موکوزیت است، که می تواند مزمن یا حاد، خفیف یا جدی باشد. استوماتیت می تواند هر جایی داخل دهان اتفاق بیفتد، از جمله داخل گونه ها، لثه ها، زبان، لب ها، و سقف دهان.

التهاب قسمت های قرمز لب ها تحت عنوان ترک لب cheilitis، التهاب زبان تحت عنوان التهاب زبان glossitis، التهاب لثه تحت عنوان ژینژیویت gingivitis، و التهاب عقب دهان تحت عنوان التهاب گلو  pharyngitis شناخته می شود.

 

انواع استوماتیت

انواع استوماتیت عبارتند از:

·        آفت دهان: زخم رنگ پریده یا زرد رنگ با یک حلقه قرمز رنگ بیرونی یا یک دسته از این زخم ها داخل دهان، معمولاً در قسمت گونه ها، زبان، یا داخل لب ها.

·        تبخال: زخمی پر از مایع که اطراف لب ها بوجود می آید. آنها به ندرت روی لثه ها یا سقف دهان بوجود می آیند. تبخال ها بعداً با یک خراش پوسته پوسته می شوند و معمولاً قبل از آنکه زخم واقعی ظاهر شود با احساس سوزش، حساسیت، و درد همراه است.

·        حساسیت دهان که می تواند در نتیجه عواملی مانند گاز گرفتن داخل گونه، زبان، یا لب ها؛ استفاده از بریس های ارتودنسی، و عوامل دیگر بروز یابد.

علائم و نشانه های استوماتیت کدامند؟

استوماتیت منجر به بروز درد، مور مور شدن، و سوزش می شود. این مشکل می تواند خود را به اشکال زیر نشان دهد:

·        برآمدگی های قرمز رنگ

·        زخم های داخل دهان

·        تاول

·        پوسته پوسته شدن

·        تورم

·        بی حسی دهان

·        سندروم سوزش داخل دهان- سوزش علیرغم ظاهر معمولی

این مشکلات می توانند منجر به خشکی دهان و سوء تغذیه شوند.

 

چه عواملی منجر به بروز استوماتیت می شوند؟

استوماتیت می تواند در نتیجه آسیب و حوادث، عفونت، آلرژی، بیماری های سیستمیک یا بیماری های پوستی بوجود بیاید. شایع تر از همه این است که می تواند در نتیجه عوامل زیر بوجود بیاید:

·        خشکی دهان (زروستومیا)

·        عفونت های ویروسی

·        عفونت کاندیدیا آلبیکانز

·        حوادثی که نیاز به جراحی دارند

·        مصرف مشتقات تنباکو

·        سمی بودن داروهای شیمی درمانی- از جمله متوتروکسات methotrexate که برای پسوریازیس و دیگر اختلالات پوستی استفاده می شود.

·        پرتو افکنی با اهداف درمانی، مثلاً برای سرطان دهان.

برخی از علل استوماتیت در جدول زیر فهرست شده اند:

چه آزمایشات و بررسی هایی باید انجام شود؟

آزمایشات و بررسی های مربوطه به علت احتمالی استوماتیت و این موضوع بستگی دارد که آیا با علائم داخلی دیگر یا زخم های پوستی همراه است یا خیر. آنها می توانند شامل موارد زیر باشند:

·        Bacterial swabs میله برداشت. میله ای که مقداری پنبه یا گاز در یک طرف آن پیچیده شده است و آن را جهت برداشتن نمونه ترشحات سطح بدن و غیره، و نیز مالیدن دارو بکار می برند.

·        Viral swabs

·        خراش دادن پوست برای اهداف قارچ شناسی

·        بافت برداری برای علت شناسی و ایمونوفلوئورسانس مستقیم

·        آزمایشات خون

·        آزمایشات بافت برای تشخیص آلرژی تماسی

استوماتیت چه درمان هایی دارد؟

درمان برای استوماتیت به علت بروز آن بستگی دارد. اگر دز نتیجه آلرژی به یک دارو باشد، باید مصرف دارو بلافاصله متوقف شود. با این حال، زمانی که استوماتیت به عنوان یکی از عوارض مورد انتظار و منفی شیمی درمانی بروز پیدا می کند، ممکن است لازم باشد مصرف دارویی که موجب بروز مشکل شده است ادامه پیدا کند.

عفونت ها ممکن است درمان خاص نیاز داشته باشند، از جمله آنتی بیوتیک ها برای فارنژیت استرپتوکوکی، داروهای موضعی ضد قارچ، یا داروهای ضد قارچ خوراکی برای عفونت کاندیدیا.

کمبودهای تغذیه ای باید شناسایی و اصلاح شوند، به عنوان مثال، اسید فولیک می تواند استوماتیت ناشی از متوتروکسات را کاهش دهد.

ممکن است لازم باشد بيماري هاي تاولي يا ايمونوبولوس با کورتیکواستروئیدهای سیستمی یا دیگر درمان های سرکوب کننده سیستم ایمنی درمان شوند.

درمان های علامتی می توانند شامل موارد زیر باشند:

·        دهانشویه های ضد عفونی کننده

·        خمیرهای محافظت کننده

·        دهانشویه ها یا اسپری های بی حس کننده موضعی

·        آرامبخش یا مسکن های خوراکی

·        کورتیکواستروئیدهای موضعی