در این نوشته می خوانید:
مشکلات خاص دهان و دندان میتوانند منجر به تحلیل استخوان فک شوند، که میتواند ظاهر چهرهی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت به از دست رفتن دندان ختم شود. برای جلوگیری از تحلیل استخوان فک و نیز بازیابی سلامت بخشهایی که تحت تاثیر این بیماریهای دهان قرار گرفتهاند میتوان از دندانپزشکی ترمیمی کمک گرفت. گرچه، درمان نیز وجود دارد، اما پیشگیری از تحلیل استخوان فک برای حفظ سلامت دهان و دندان نیز بهتر است. ابتدا باید به شرح عواملی بپردازیم که منجر به تحلیل استخوان فک میشوند سپس راههای پیشگیری از آنها را بیان نماییم.
بیماری پریودنتال یکی از عفونتهای بافت لثه است که ممکن است در صورت عدم درمان به استخوان فک سرایت نماید. اکثر بیماریهای پریودنتال در نتیجهی وجود باکتری در پلاک دندان گسترش مییابند. باکتریهای دهان و دندان سمومی تولید میکنند که موجب التهاب و تحریک لثه و در نتیجه منجر به تورم و خونریزی آن میشوند. به مرور زمان، با ادامهی تحریک لثه توسط باکتری و نیز تجمع پلاک روی خط لثه، ممکن است بافت لثه از روی دندان کنار رود و پاکت پریودنتال ایجاد شود.
با ایجاد پاکت پریودنتال، پلاک، رسوب و ذرات غذا همچنان در کنار دندان انباشته میشوند و موجب دور شدن بیشتر لثهها از روی دندان میشوند و در نهایت به باکتری اجاره میدهند به استخوان فک برسد و بافت استخوان را عفونی کند. با طولانی شدن مدت زمان عفونت، ممکن است استخوان فک به تدریج تخریب شود و موجب لق شدن و افتادن دندانها شود.
دندانها با عمل جویدن و گاز زدن، استخوان فک را تقویت میکنند. در صورت از دست رفتن یک دندان، خواه بر اثر حادثه یا با کشیدن آن، استخوان فک اطراف دندان از دست رفته، منطقهای که تحت عنوان استخوان آلوئولار شناخته میشود، دیگر تقویت نمیشود. به مرور زمان، این فقدان تقویت و پشتیبانی منجر به تخریب استخوان آلوئولار خواهد شد.
استفاده از دنچرهای متحرک سنتی میتواند در نتیجهی عدم تقویت استخوان آلوئولار منجر به از دست رفتن استخوان فک شود. این عارضه به این علت است که دنچرهای متحرک روی نوک لثه قرار میگیرند و قادر نیستند تقویت لازم را برای استخوان زیرین فک ایجاد نمایند. هر چه دنچرها برای مدت زمان طولانیتری مورد استفاده قرار گیرند، تحلیل و تخریب استخوان فک بیشتر خواهد شد.
بریجهای دندانی سنتی در نقطهی اتصال به میزان کافی استخوان را تقویت میکنند اما فاصلهی بین نقاط اتصال، جایی که یک یا چند دندان از دست رفته است، به طور مستقیم موجب تقویت استخوان نخواهد شد. این میتواند در نهایت به از دست رفتن و تخریب استخوان فک ختم شود.
در صورتی که دندانها به خوبی و صاف و یکدست روی قوس دندانی قرار نگرفته باشند، ممکن است دندانهای فک بالا هنگام جویدن یا گاز زدن تماس چندانی با دندانهای فک پایین نداشته باشند. مناطقی از فک که تحت فشار منظم ناشی از جویدن و گاز زدن قرار نمیگیرند، ممکن است در معرض آتروفی (کوچک شدن و تحلیل رفتن عضو یا بافتی که قبلا به صورت طبیعی بوده است) قرار بگیرند.
استئومیلیت به نوعی عفونت باکتریایی اطلاق میگردد که استخوان فک را تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند منجر به بروز التهاب و کاهش جریان خون به بافتهای استخوانی فک شود. در صورتی که این مشکل درمان نشود، عفونت گسترش مییابد و منجر به از دست رفتن شدید استخوان خواهد شد.
از دست رفتن و تحلیل استخوان فک ممکن است در نتیجهی برداشت آن از طریق جراحی اتفاق بیافتد که ممکن است در صورت وجود تومورهای صورت و دهان ضروری باشد. تومورهای خوش خیم صورت و تومورهای بدخیم دهان عموما به استخوان فک سرایت میکنند. برای برداشت هر دو نوع تومور، بایستی بخشهایی از فک که تحت تاثیر تومور قرار گرفتهاند طی جراحی برداشته شوند.
از دست رفتن استخوان فک در نتیجهی مسائل و مشکلات دهان و دندان اغلب قابل پیشگیری است. در صورتی که تحلیل استخوان فک در نتیجهی کج و ناصاف بودن دندانها رخ دهد با استفاده از درمان ارتودنسی میتوان منشاء آن را برطرف نمود. درمان ارتودنسی محل قرار گیری دندانها را تغییر میدهد به گونهای که به صورت مرتب و یکدست درآیند، از این طریق کمک میکند نیروی ناشی از گاز زدن و جویدن به درستی روی تمام دندانها توزیع شود و استخوان فک به میزان کافی تقویت شود.
تحلیل استخوان فک در نتیجهی از دست رفتن دندانها را میتوان با استفاده از ایمپلنتهای دندانی پیشگیری نمود. ایمپلنتهای دندانی پستهای فلزی کوچکی هستند که طی جراحی درون استخوان فک قرار داده میشوند و دقیقا شبیه ریشهی دندان طبیعی هستند. انواع مختلف روکش دندان قابل اتصال به ایمپلنتهای دندانی هستند، به گونهای که میتوان روکشهای دندان، بریجهای تحت حمایت ایمپلنت و نیز دنچرهای تحت حمایت ایمپلنت را جایگزین یک یا چند دندان از دست رفته نمود. از آنجا که ایمپلنتهای دندان مانند ریشههای مصنوعی عمل میکنند که در ارتباط مستقیم با استخوان فک هستند، به تقویت بافت استخوان فک کمک میکنند و از تخریب آن جلوگیری مینمایند.