رسوب کلسیم روی دندان ها

کلسیم و دندان های شما

بر اساس موسسه ملی بهداشت، کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن است و 99 درصد آن در استخوان ها و دندان ها ذخیره می شود. ترکیبات کلسیم به استحکام دادن به مینای دندان – بیرونی ترین لایه دندان های شما که از آنها در برابر فرسایش، پوسیدگی و حساسیت به دما محافظت می کند- کمک می کند.

مینا سخت ترین ماده در بدن است- حتی از استخوان نیز سخت تر است- و از بافت کلسیفیه شده تشکیل شده است. ساخت کلسیم ممکن است به پلاک و تارتاری اشاره داشته باشد که در صورت باقی ماندن روی دندان ها می تواند انباشته و باعث پوسیدگی دندان شود. همچنین ممکن است به مشکلات مربوط به کلسیفیکاسیون مینای دندان اشاره داشته باشد.

به خواندن این مطلب ادامه دهید تا بیشتر در مورد هر دوی آنها و تأثیری که می توانند روی سلامت دهان و دندان های شما داشته باشند یاد بگیرید.

پلاک دندان چیست؟

پلاک فیلم چسبناک و بی رنگی است که روی مینای دندان های شما شکل می گیرد. این فیلم چسبناک از باکتری های موجود در بزاق شما تشکیل شده است. باکتری های موجود در پلاک، هنگامی که با قندها و نشاسته های باقی مانده از مواد غذایی روی دندان های شما تعامل پیدا می کنند، اسیدی تولید می کنند که می تواند موجب فرسایش مینای دندان های شما شود و دندان ها را مستعد پوسیدگی کند. تارتار پلاکی است که سخت شده است.

بهترین راه برای زدودن پلاک و پیشگیری از تبدیل شدن آن به تارتار، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم و مراجعه به دندانپزشک برای چکاپ های دوره ای و پاکسازی کردن دندان ها است.

تارتار روی لثه ها و دندان ها

کلسیمی که روی مینای دندان ها و زیر و اطراف لثه های شما سخت می شود تارتار نامیده می شود. تارتار زمانی شکل می گیرد که پلاک با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم برداشته نشود. تارتار می تواند لثه های شما را تحریک کند و منجر به بروز مشکلات زیر شود:

• بیماری لثه
• از دست رفتن دندان
• پوسیدگی دندان
• بوی بد دهان

علائم تارتار چیست؟

در واقع می توانید تارتار را روی دندان های خود مشاهده کنید و احساس کنید. علائم تارتار عبارتند از رنگ زرد یا قهوه ای روی دندان های شما. ممکن است متوجه شوید که این رنگ ها بیشتر در نقاطی مشاهده می شوند که به طور کامل و دقیق آنها را مسواک نمی زنید- به عنوان مثال، بین دندان ها یا روی سطح زیرین آنها. دندان های شما ممکن است احساس بدی نسبت به آنها داشته باشند. تارتار می تواند موجب التهاب و حساسیت لثه های شما شود.

گزینه های درمان تارتار کدامند؟

تارتار یک ماده بسیار سخت است- شما نمی توانید خودتان آن را با مسواک زدن معمولی برطرف کنید. برای تمیز کردن آن، شما باید به یک متخصص مراجعه کنید. در درجه نخست، جلوگیری از تشکیل تارتار مهم است. برای دور نگه داشتن آن از دندان ها، بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید:

• از خوردن غذاهای شیرین و نشاسته ای که به رشد پلاک کمک می کنند اجتناب کنید.
• دو بار در روز مسواک بزنید.
• یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
• یک مرتبه در روز نخ دندان بکشید.
• برای پاکسازی تخصصی دندان ها و چکاپ دندانپزشکی دو مرتبه در سال به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
• در صورت توصیه دندانپزشک، از خمیر دندان کنترل تارتار استفاده کنید.

رسوب کلسیم ناشی از هیپوکلسیفیکاسیون hypocalcification

هیپوکلسیفیکاسیون شرایطی است که در آن مینای دندان های شما مقدار کافی کلسیم ندارد. هنگامی که این اتفاق رخ می دهد، مینای دندان ها هنوز سطح دندان ها را پوشانده داده اند اما بخش هایی از آنها می توانند نازک و ضعیف باشند و ظاهری مات یا گچی به دندان ها بدهند.

دندان ها بدون مینای محکم و محفاظت کننده، بیشتر مستعد پوسیدگی هستند. در یک مطالعه، دندان های تقریباً 24 درصد از افراد شرکت کننده دچار هیپوکلسیفیکاسیون شده بود.

چه عواملی باعث هیپوکلسیفیکاسیون می شوند؟

بسیاری از نقص های مینای دندان، اغلب قبل از تولد آغاز می شوند، زیرا دندان های کودک در رحم در حال رشد هستند. هیپوکلسیفیکاسیون- که هم در دندان های شیری و هم در دندان های دائمی قابل مشاهده است- در نتیجه نقص در تشکیل سلول های بسیار حساسی به نام آملوبلاست ایجاد می شود. این سلول ها پروتئین هایی آزاد می کنند که مینای دندان ها را تشکیل می دهند. براساس تحقیقات، بیشتر موارد هیپوكلسیفیکاسیون هیچ علت شناخته شده ای ندارد. در موارد دیگر، ممکن است به یکی از موارد زیر مربوط باشد:

• ژنتیک: آملوژنزیس ایمپرفکتا Amelogenesis imperfect گروهی از اختلالات نادر و ارثی هستند که بر مینای دندان تأثیر می گذارند و می توانند منجر به هیپوکلسیفیکاسیون شوند.
• بیماری یا تروما. برخی از محققان حدس می زنند که نقص مینای دندان مانند هیپوکلسیفیکاسیون ممکن است به دلیل تب بالای مادر در دوران بارداری یا حتی ناشی از زایمان دشوار باشد.
• اختلالات خاص. در یک مطالعه نشان داده شد که احتمال بروز نقص مینای دندان در افراد مبتلا به آسم و صرع بیشتر از سایرین است. یک تئوری برای افزایش شیوع این اختلال این است که داروهایی که برای درمان این شرایط استفاده می شوند می توانند روی مینای دندان تأثیر بگذارند.
• فلوراید. فلوئروزیس fluorosis دندان یا مصرف بیش از حد فلوراید در اوایل کودکی، می تواند باعث لک شدن دندان ها شود.

هیپوکلسیفیکاسیون چه علائمی دارد؟

دندان های هیپوکلسیفیه شده به طور معمول دارای ویژگی های زیر هستند:

• لکه های سفید، زرد یا قهوه ای روی سطح دندان ها
• ظاهری خامه ای یا گچی
• ساختار تضعیف شده، آنها را مستعد بروز حفره و شکستگی می کند
• حساسیت به غذاها و نوشیدنی های داغ و سرد

زدودن رسوب کلسیم از روی دندان ها

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می توانند شما را از شر بیشتر پلاک های دندان خلاص کنند و به پیشگیری از تشکیل رسوبات کلسیم نیز کمک می کنند. با این حال، در صورتی که آنها تشکیل شوند، فقط دندانپزشک شما می تواند آنها را برطرف کند. این یکی از اهداف اصلی پاکسازی منظم دندانپزشکی است. دندانپزشکان برای از بین بردن تارتار به چندین فرایند متکی هستند:

• جرمگیری: در جرمگیری دندان ها، از ابزارهای تخصصی برای برطرف کردن رسوبات کلسیم و پلاک روی دندان ها به صورت فیزیکی استفاده می کند. امروزه، دندانپزشکان و متخصصان دندانپزشکی غالباً از ابزارهای خراش دهنده اولتراسونیک استفاده می کنند- ابزارهایی که برای رها شدن از شر تارتار، با سرعت بسیار بالا می لرزند و آب پرتاب می کنند.
• پولیش: بعد از اینکه دندان های شما جرمگیری و تمیز می شوند، دندانپزشک شما نواحی زبر مینای دندان را صیقلی کرده و پاکسازی عمقی نهایی را انجام خواهد داد. این کار نه تنها ظاهر لبخند شما را بهبود خواهد داد، بلکه مناطق زبرتر که می توانند باعث انباشته شدن باکتری ها شوند را نیز صاف و صیقلی می کند.
• جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها: در موارد شدیدتر، برای زدودن رسوبات کلسیم از زیر خط لثه و روی ریشه های دندان ها و اطراف استخوان، دندانپزشک نیاز است درمان گسترده تری انجام دهد. این کار تهاجمی تر، که تحت عنوان پاکسازی عمقی نیز شناخته می شود، به بی حسی موضعی نیاز دارد.

این کارهای را در منزل امتحان نکنید!

گرچه ممکن است بتوانید ابزارهای دندانپزشکی برای جرمگیری را خریداری کنید، اما زدودن تارتار چیزی نیست که در منزل امتحان کنید. نه تنها به خوبی دندانپزشک قادر به دیدن داخل دهان نیستید، بلکه با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی بدون آموزش، به دندان های خود آسیب خواهید رساند.

مراقبت از دندان ها

مراقبت تخصصی

اولین دستور متخصصان دندانپزشک تقویت دندان ها است. بسته به میزان هیپوکلسیفیکاسیون و محل قرارگیری دندان، پزشک شما ممکن است هر یک از موارد زیر را توصیه کند:

• درمان فلوراید هر چند ماه یکبار برای تقویت دندان
• چسباندن سمان های گلاس آینومر به سطح دندان ها برای پوشاندن تغییر رنگی که به نظر می رسد روی ساختار دندان بهتر از رزین کامپوزیت باقی بماند (رزین کامپوزیت یکی دیگر از ابزارهای معروف چسباندن است)
• استفاده از روکش ها برای در بر گرفتن دندان های هیپوکلسیفیه شده
• آفیس بلیچینگ برای کمک به کاهش تغییر رنگ، که در موارد خفیف بهتر عمل می کند.

مراقبت خانگی

هیپوکلسیفیکاسیون با درمان های تخصصی به بهترین شکل اصلاح می شوند زیرا این اختلال روی یکپارچگی ساختاری دندان های شما تأثیر می گذارد. اما اگر یک مورد بسیار خفیف دارید، می توانید از دندانپزشک خود در مورد مزایای استفاده از مراقبت های خانگی سؤال کنید:

• استفاده از خمیردندان هایی که به پر کردن دندان ها از کلسیم کمک می کنند.
• استفاده از یک سیستم سفید کننده دندان در منزل.

کلسیفیکاسیون و معدنی سازی

چه تفاوتی بین هیپوکلسیفیکاسیون hypocalcification، هیپومینرالیزیشن hypomineralization و هایپرکلسیفیکاسیون hypercalcification وجود دارد؟

هیپوکلسیفیکاسیون نقص در مینای دندان ناشی از ناکافی بودن مقدار مواد معدنی، چه در دندان های شیری و چه در دندان های دائمی است. این اختلال می تواند در اثر تداخل موضعی یا سیستمیک در معدنی سازی مینای دندان ایجاد شود.

هیپومینرالیزیشن یک وضعیت رشدی است که منجر به نقص مینای دندان در دندان های مولر اول و دندان های پیشین دائمی می شود.

هر دو هیپومینرالیزیشین و هیپوکلسیفیکاسیون باعث بروز لکه های کم رنگ می شوند و علت آنها کمبود کلسیم کافی در مینای دندان ها است.

هایپرکلسیفیکاسیون دندان ها زمانی رخ می دهد که کلسیم بیش از حد در مینای دندان ها وجود داشته باشد، که گاهی اوقات در اثر عفونت هنگام تشکیل دندان ایجاد می شود. این می تواند مانند لکه های سفید سخت روی دندان ها به نظر برسد.

با توجه به این نقص های مختلف مینای دندان، شخص برای تقویت مینای دندان های خود چه کاری می تواند انجام دهد؟

چندین روش برای تقویت مینای دندان شما وجود دارد:

• خوردن غذاهای شیرین و اسیدی را محدود کنید.
• نوشیدنی های اسیدی را با نی بنوشید.
• از محصولات دندانی حاوی فلوراید استفاده کنید؛ دندانپزشک شما نیز در صورت لزوم می تواند غلظت های قوی تری فلوراید را تجویز کند.
• دو بار در روز به مدت 2 دقیقه مسواک بزنید و روزانه نخ دندان بکشید.
• اگر فک خود را فشار می دهید یا جابجا می کنید، از محافظ دندان استفاده کنید.
• آب زیاد بنوشید و یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید.

پیشگیری از هیپوکلسیفیکاسیون دندان ها

از آنجا که اکثر موارد هیپوکلسیفیکاسیون علت ناشناخته ای دارند و اغلب قبل از تولد بروز پیدا می کنند، جلوگیری از بروز این اختلال دشوار است. با این حال، با انجام کارهای زیر می توانید از ایجاد پلاک و تارتار روی دندان های خود جلوگیری کنید:

• مسواک زدن مناسب: حداقل دو مرتبه در روز، به مدت دو دقیقه به طور کامل و دقیق و به درستی مسواک بزنید. به طور کلی، مسواک های برقی در از بین بردن پلاک دندان مؤثرتر هستند.
• نخ دندان کشیدن: حداقل یک بار در روز دندان های خود را نخ دندان بکشید. هنگام تلاش کردن برای بیرون کشیدن ذرات مواد غذایی و پلاک از سطوحی که مسواک قابلیت دسترسی به آن را ندارد، آرام اما دقیق باشید.
• عادت های صحیح غذایی: یک رژیم غذایی متعادل به سالم نگه داشتن دندان ها و لثه ها کمک می کند. قطع میان وعده ها- و اطمینان از مسواک زدن در صورت خوردن میان وعده- نیز می تواند کمک کند. همچنین قطع مصرف نوشابه های قندی، آب نبات ها یا شیرینی ها نیز مفید است.
• ابزارهای شستشوی دهان: ابزارهای شستشوی دهان مانند واتر پیک، روی از بین بردن پلاک و باکتری های اطراف خط لثه کار می کنند. واتر فلاسرها بویژه برای افرادی که تمایلی به استفاده از نخ دندان ندارند، مفید هستند.
• ویزیت های منظم دندانپزشکی: حتی سطح عالی بهداشت دهان و دندان نیز نمی تواند از تشکیل رسوبات کلسیم در مناطق خاص جلوگیری کند. شما باید دو مرتبه مراجعه به دندانپزشک در طول سال را هدف خود قرار دهید.

مراقبت های اساسی دندان و مراقبت های زیبایی دندان ها

نقص مینای دندان غیر معمول نیست. کلسیفیه شدن بیش از حد یا کمتر از حد معمول مینای دندان، که اغلب همزمان با شکل گیری دندان رخ می دهد، می تواند باعث لک شدن و گاه تضعیف دندان ها شود. پلاک و تارتار، اگر روی دندان ها باقی بمانند تا انباشته شوند، می توانند موجب خوردگی و فرسایش مینای دندان های شما شوند.

اگر روی دندان های خود لکه های سفید، زرد یا قهوه ای رنگ دارید، با دندانپزشک خود صحبت کنید. تکنیک های مؤثری برای از بین بردن یا استتار این لکه ها، و مهم تر از همه، برای تقویت دندان ها و سالم نگه داشتن لبخند شما وجود دارند.