درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

عواقب از دست رفتن زود هنگام دندان در کودکان

کودکان ممکن است دندان های شیری یا حتی دندان های دائم نابالغ خود را به علل مختلفی از دست بدهند و این اتفاق زمانی رخ می دهد که پالپ، بافت زنده داخل دندان، عفونی شود. این مشکل اغلب نتیجه آسیب به دندان یا پوسیدگی دندان است که منجر به بروز مشکلات متعددی برای کودک خواهد شد. دندان های شیری از این لحاظ حائز اهمیت هستند که برای دندان های دائمی که جایگزین آنها خواهند شد نقش راهنما را ایفا می کنند. آسیبی که موجب از دست رفتن دندان های دائم جدید شود می تواند حتی منجر به بروز مشکلات بیشتری شود، زیرا رشد دندان و نیز رشد فک کامل نشده است.

درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

در صورتی که دندان های دائم از دست بروند، به راحتی می توانند منجر به بروز مال اکلوژن شوند. از سوی دیگر نمی توان برای کودک از پروتزهای پارسیل، بریج یا حتی ایمپلنت های دندانی استفاده کرد زیرا همه اجزاء دهان کودک در حال تغییر است و به سرعت در حال رشد است. “فضا نگهدارها” ابزارهایی هستند که به صورت ویژه و سفارشی ساخته می شوند که به دندان های مجاور متصل می شوند یا به شکلی طراحی می شوند که به شکل “ریتینر” متحرک ساخته می شوند. به طور کلی این ابزارها بهترین گزینه هستند زیرا می توانند مانع جابجایی دندان های مجاور شوند اما نمی توانند عملکرد دندان از دست رفته را داشته باشند و باید پیوسته تحت نظر دندانپزشک باشند.

درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

درمان ریشه اقدامی ضروری برای حفظ دندان

به لحاظ زیبایی و نیز عملکردی، درمان اندودانتیک (“endo”- داخل؛ “dont”- دندان)، درمان ریشه، یا همان عصب کشی به از دست رفتن دندان ترجیح داده می شود. با این روش می توان عملکرد دندان، فک و زبان را حفظ کرد. این درمان می تواند مانع بروز مشکلات گفتاری، رشد غیر عادی دندان های دائم جایگزین، یا از دست رفتن دندانی شود که هیچ جایگزینی ندارد. آنچه در این مقاله به شما ارائه می دهیم یک دستورالعمل راهنما است که به شما کمک می کند دریابید در دندان های کودک خود در پی چه نکاتی باشید و تا زمانی که برای افتادن به صورت طبیعی آماده باشند برای حفظ آنها چه کارهایی باید انجام داد.

تفاوت های دندان های شیری و دائمی

هنگامی که بحث از مقایسه دندان های شیری و دندان های دائم به میان می آید، تفاوت های بسیاری این میان خود نمایی می کنند. علیرغم شباهت دندان های شیری و دندان های دائم از نظر شکل، ساختار و عملکرد، عمر دندان های شیری کوتاه تر است و به صورت موقت هستند. علاوه بر این، تفاوت های دیگری نیز بین آنها وجود دارد. به علت جذب ریشه، تشخیص مشکل و نیز انجام درمان ریشه برای دندان های شیری دشوارتر است. جذب ریشه فرایندی طبیعی است که در آن بدن ریشه های دندان شیری را جذب می کند تا اجازه دهد با موفقیت بیفتند و دندان های دائم جایگزین آنها شوند.

آغاز درمان دندان کودکان

معاینه دندان با تشکیل پرونده از سوابق دقیق پزشکی کودک آغاز می شود؛ کودکی که به یکی از بیماری های سیستمیک مبتلا است ممکن است نسبت به یک کودک سالم به درمان متفاوتی نیاز داشته باشد و دندانپزشک باید شرایط خاص کودک که ممکن است با درمان ریشه مرتبط باشند را در نظر بگیرد. ویژگی های درد در دندان های شیری برای کمک به تعیین وضعیت پالپ کاملاً مرتبط هستند. در صورتی که به دندان ضربه وارد نشده باشد، در اغلب موارد، درد ناشی از پوسیدگی دندان است که به پالپ دندان رسیده است، از طرف دیگر پالپ نیز حاوی عصب است و با رسیدن پوسیدگی به آن درد شدیدی احساس می شود.

درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

علائم نیاز به عصب کشی دندان کودکان

علائم درد معمولاً با التهاب پالپ همراه هستند. با این حال، در صورت عدم وجود درد در گذشته ممکن است مشکلات زیادی بروز پیدا کنند. در صورت امکان باید بین دردی که ایجاد می شود تمایز ایجاد شود از این نظر که درد به صورت خود به خود ایجاد می شود یا تنها با وجود محرک ایجاد می شود؛ دردی که با کنار رفتن محرک از بین می رود معمولاً بازگشت پذیر است و نشان دهنده تغییرات التهابی اندک است. عوامل محرک درد عبارتند از: دمایی، گرما و سرما؛ شیمیایی، غذاها یا نوشیدنی های شیرین یا اسیدی؛ مکانیکی، گاز زدن، تکان دادن دندان لق. دیگر علل شایع عبارتند از پوسیدگی عمیق دندان، مشکلات ترمیم (پر شدگی) دندان، درد اطراف یک دندان شیری که لق شده است و آماده افتادن است، یا دندان دائمی که در حال بیرون آمدن است.

دردهایی که به صورت خود به خود ایجاد می شوند (بدون وجود محرک) دارای مشخصه هایی از قبیل دائم یا ضربان دار بودن هستند که بدون محرک ایجاد می شوند و مدت ها پس از برداشتن عامل ایجاد کننده آن ادامه دارند. دندان دردهای خود به خود معمولاً با تخریب شدید بافت های پالپ داخل کانال ریشه همراه هستند؛ گسترش عفونت به اطراف ریشه های دندان و نیز استخوان پیرامون، تورم بافت لثه و تشکیل آبسه را در پی دارد.

پس از معاینات بالینی، تهیه تصاویر با کیفیت رادیوگرافی با اشعه ایکس ضروری است. درست مانند دندان های دائم، مناطق عفونت در انتهای ریشه دندان های شیری جلوی دهان مشاهده می شوند. در دندان های مولر (دندان های آسیاب بزرگ در عقب دهان) شیری، اغلب در منطقه فورکیشن (محل انشعاب ریشه های دندان) تغییراتی مشاهده می شود. در موارد پیشرفته عفونت، و نیز در صورتی که جوانه دندان دائم در خطر باشد، ممکن است کشیدن دندان شیری ضروری باشد.

درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

تحریک و سوزش های خفیف اما مزمن پالپ که در موارد پوسیدگی دندان وجود دارند می توانند موجب شوند پالپ، عاج دندان (بافت زنده ای که بدنه دندان از آن ساخته شده است) بیشتری ته نشین کند. این عاج “واکنشی” (Reactionary Dentin) روشی طبیعی برای بهبود دندان است. با نگاه به تصویر رادیوگراف دندان شیری کودک، در قسمتی که پوسیدگی به پالپ دندان رسیده است، دیده می شود که بافت پالپ بیشتر تخریب شده است و به کانال های ریشه دندان رسیده است. تفاسیری که از رادیوگراف های دندان های شیری می شود، همیشه با وجود یک دندان دائم جدید پیچیده می شود. هر چند تمام پوسیدگی که به درون پالپ نفوذ می کند موجب التهاب می شود، اما هر چه این مقدار بیشتر باشد، احتمال مرگ (از دست رفتن) بافت پالپ بیشتر خواهد بود.

درمان ریشه (عصب کشی) دندان کودکان

دندان های شیری که دارای سابقه درد خود به خود و بدون محرک هستند، عموماً گزینه های مناسبی برای درمان سنتی ریشه دندان یا کشیدن هستند. اما غیر از این درمان ها، درمان های پالپ جایگزینی نیز وجود دارند که با انجام آنها می توان به عمر دندان شیری افزود تا بتواند عملکردهای ضروری خود را داشته باشد، تا زمانی که به صورت طبیعی بیفتد. در مقاله بعد به معرفی این روش های درمان خواهیم پرداخت.